Дайджэст навін аб праваслаўі ў свеце (22 - 28 чэрвеня)

Патрыярх Александрыйскі сустрэўся з архібіскупам Кіпра. Фота: orthodoxtimes.com

Кіпр

25 чэрвеня 2025 года ў Нікасіі адбылася сустрэча Папы і Патрыярха Александрыйскага і ўсяе Афрыкі Феадора II і Архіепіскапа Новай Юстыніяны і ўсяго Кіпра Георгія. Асноўнай тэмай абмеркавання стала абвастрэнне канфлікту на Блізкім Усходзе і яго катастрафічны ўплыў на хрысціянскія абшчыны, асабліва пасля нядаўняга тэракту ў грэцкай праваслаўнай царкве ў Дамаску. Лідэры сумесна асудзілі акт гвалту, выказаўшы салідарнасць з Антыяхійскім Патрыяршым Прастолам. Яны таксама абмеркавалі выклікі місіянерскай працы ў Афрыцы. 

Пасля сустрэчы з прэзідэнтам, Патрыярх Феадор II аддаў даніну павагі нябожчыку Архіепіскапу Хрызастому II і наведаў пасольства Егіпта, падкрэсліўшы важнасць супрацоўніцтва паміж Егіптам, Грэцыяй і Кіпрам для рэгіянальнай стабільнасці.

Вялікабрытанія

У рамках візіту ў Вялікабрытанію, які пачаўся ў пятніцу, 20 чэрвеня 2025 года, Усяленскі Патрыярх Варфаламей падкрэсліў сваю прыхільнасць адзінству і міжканфесійнаму дыялогу.

Па прыбыцці Патрыярх Варфаламей наведаў Чычэстэрскі сабор для ўдзелу ў святкаванні яго 950-годдзя і быў ганаровым госцем на вячэры, уладкаванай Лордам Біскупам епархіі, вялебным Марцінам Уорнерам. У суботу Патрыярх сустрэўся з дэлегацыяй Ордэна Святога Андрэя, Архонтамі са ЗША, а затым выступіў з лекцыяй "Каноны Нікеі як выраз жывой кананічнай традыцыі Праваслаўнай Царквы" на 37-й штогадовай навуковай канферэнцыі Таварыства царкоўнага права. Вечар таго ж дня завершыўся вячэрняй службай, якую ён ўзначаліў.

У нядзелю, 22 чэрвеня, Патрыярх Варфаламей прысутнічаў на асвячэнні новапабудаванага храма Святога Сафронія Афонскага ў Стаўрапігіяльным манастыры Святога Яна Хрысціцеля ў Эсэксе, закладны камень якога ён сам заклаў у 2022 годзе; асвячэнне здзейсніў Архіепіскап Велікабрытанскі Мікіта.

Візіт завяршыўся развітальнай вячэрай у аўторак, 24 чэрвеня, падчас якой Яго Каралеўская Высокасць спадчынны прынц Поль вітаў Патрыярха і іншых высокапастаўленых асоб. 

Пад час візіту Патрыярх таксама сустрэўся з Архіепіскапам Ёркскім, Стывенам Котрэлам, і іншымі высокапастаўленымі асобамі. Пасля завяршэння афіцыйных мерапрыемстваў у аўторак, 24 чэрвеня, Патрыярх Варфаламей працягнуў сваё знаходжанне ў Злучаным Каралеўстве ў прыватным парадку.

Кіпр

24 чэрвеня 2025 года Папа і Патрыярх Александрыйскі і ўсяе Афрыкі Феадор II правёў афіцыйную сустрэчу з Прэзідэнтам Рэспублікі Кіпр Нікасам Хрыстадулідзісам у Прэзідэнцкім палацы ў Нікасіі. Патрыярх расказаў Прэзідэнту аб шырокай місіянерскай працы Патрыярхату ў Афрыцы, уключаючы духоўныя, дабрачынныя, медыцынскія і адукацыйныя ініцыятывы. Ён выказаў падзяку за падтрымку Александрыйскай царквы з боку Кіпра. Па выніках сустрэчы было прынята рашэнне накіраваць медыцынскую брыгаду з Кіпра для падтрымкі гуманітарных намаганняў Патрыярхату ў Афрыцы.

Егіпет

Сусветная Рада Савет Цэркваў (ССЦ) выказала сур'ёзную занепакоенасць з нагоды правоў уласнасці на манастыр Святой Кацярыны на Сінаі, Егіпет. Рашэнне суда ад 28 траўня 2025 года прызнала егіпецкую дзяржаву ўладальнікам манастырскай зямлі, фактычна ператварыўшы манахаў у арандатараў у іх уласным манастыры пасля 1500 гадоў бесперапыннай дзейнасці. СРЦ упаўнаважыла свайго генеральнага сакратара афіцыйна звярнуцца да Прэзідэнта Егіпта з заклікам заключыць дакладнае і абавязковае пагадненне, якое прызнала б непарушнае права абіцелі Святой Кацярыны на сваю зямлю. СРЦ таксама плануе ўзаемадзейнічаць з ЮНЕСКА для абароны манастыра як аб'екта Сусветнай спадчыны.

Рым

Мітрапаліт Замбійскі Ян прыняў удзел у канферэнцыі Міжпарламенцкага саюза па міжрэлігійным дыялогу, якая праходзіла ў Рыме на мінулым тыдні. Як адзіны прысутны праваслаўны епіскап, Мітрапаліт Замбійскі і Мазамбікскі выступіў перад удзельнікамі канферэнцыі з уступнай прамовай. Ён падкрэсліў прыклады выніковай рэлігійнай дыпламатыі паміж Мітраполіяй Замбіі і Мазамбіка і дзяржаўнымі ўладамі афрыканскіх краін, што спрыяе сацыяльнай згуртаванасці і мірнаму суіснаванню розных грамадскіх групп.

Грэцыя

Грэцкі ўрад рашуча асудзіў тэрарыстычную атаку на праваслаўную царкву прарока Ільі ў Дамаску і заклікаў да абароны хрысціянскіх абшчын на Блізкім Усходзе. Прадстаўнік урада Грэцыі Паўлас Марынакіс выказаў смутак, гнеў і агіду з нагоды нападу і выказаў спачуванні сем'ям загінулых. Ён запатрабаваў неадкладных дзеянняў ад сірыйскіх пераходных уладаў для прыцягнення вінаватых да адказнасці і забеспячэння бяспечнага ажыццяўлення рэлігійных правоў для хрысціян.

Румынія

22 чэрвеня 2025 года ў Ясах, Румынія, адбылася сумесная сесія мясцовых сінодаў Мітраполіі Малдовы і Букавіны і Мітраполіі Бесарабіі. У ходзе гэтай сесіі іерархі ўхвалілі прапановы аб кананізацыі пяці святых жанчын: схіманахіні Маўры, схіманахіні Назарыі і схіманахіні Алімпіяды, а таксама схіманахіні Елізаветы з Мітраполіі Малдовы і Букавіны. Мітраполія Бесарабіі ўхваліла кананізацыю Бландзіны Гобжыле, настаўніцы, якая перажыла 15 гадоў дэпартацыі ў Сібір. Усе гэтыя прапановы будуць накіраваны ў Свяшчэнны Сінод Румынскай Праваслаўнай Царквы для далейшага разгляду і зацвярджэння.

Грэцыя

20 чэрвеня 2025 года адбылася сустрэча паміж Архіепіскапам Афінскім і ўсяе Грэцыі Іеранімам і паслом Палесціны ў Грэцыі Юсефам Дорхамам. Асноўнай мэтай сустрэчы было абмеркаванне бягучай сітуацыі ў Газе, пры гэтым пасол Дорхам выказаў падзяку за цёплы прыём і прадаставіў абноўленую інфармацыю.

Украіна

18 чэрвеня 2025 года ў Нацыянальным запаведніку «Сафія Кіеўская» быў падпісаны Мемарандум аб супрацоўніцтве паміж Украінай і Грэцыяй у рэлігійнай і багаслоўскай сферах. Мэтай гэтага пагаднення з'яўляецца пашырэнне двухбаковага супрацоўніцтва ў духоўнай і адукацыйнай галінах. Мемарандум быў падпісаны Віктарам Еленскім, кіраўніком Дзяржаўнай службы Украіны па этнапалітыцы і свабодзе сумлення, і Георгіем Каланцісам, генеральным сакратаром па справах рэлігій Міністэрства адукацыі, па справах рэлігій і спорту Грэцыі. Дакумент прадугледжвае акадэмічныя абмены паміж багаслоўскімі навучальнымі ўстановамі, увядзенне курсаў грэчаскай мовы ў ўкраінскіх багаслоўскіх акадэміях, стыпендыі для студэнтаў і прадастаўленне сучаснай грэчаскай багаслоўскай літаратуры ўкраінскім бібліятэкам.

Японія

На мінулым тыдні адбыўся пастырскі візіт мітрапаліта Карэйскага Амвросія (Сусветны патрыярхат) ў Японію. У ходзе свайго візіту мітрапаліт Амвросій правёў сустрэчы з мясцовымі афіцыйнымі асобамі для паляпшэння арганізацыі жыцця і дзейнасці Патрыяршага Экзархату. Важнай падзеяй стала Боская літургія, якую ён здзейсніў у Токіа ў будынку англіканскай царквы Святога Албана. На службе прысутнічала мноства вернікаў і катэхуменаў.

Балгарыя

У Доме архітэктара ў Сафіі адбылася прэзентацыя кнігі прафесара Момчыла Метадзіева «Знішчэнне абшчыны. Дзяржаўная бяспека супраць Балгарскай праваслаўнай царквы». Прэзентацыя выклікала вялікую цікавасць і аб'яднала людзей, для якіх гэтая старонка нядаўняга мінулага Балгарскай Праваслаўнай Царквы яшчэ не прачытана, ці выклікае пытанні. У кнізе прадстаўлена 15 аўтабіяграфічных партрэтаў, у асноўным іерархаў. Дзесяць з апісаных святароў былі «аб'ектамі» перследу і рэпрэсій, а пяць – супрацоўнікамі і часткай рэпрэсіўных дзеянняў камуністычнай дзяржавы супраць царкоўнай абшчыны.

Агляд падрыхтавалі прот. Георгій Рой