Дайджэст навін аб праваслаўі ў свеце (16 - 22 сакавіка)
 |
Абраны арцыбіскуп Тыранскі, Дурэсскі і ўсяе Албаніі Іаан. Фота: orthodoxtimes.com |
Албанія
У мінулую нядзелю 16 сакавіка Свяшчэнны Сінод Албанскай Праваслаўнай Аўтакефальнай Царквы выбраў мітрапаліта Карчынскага Іаана новым архіепіскапам Тыранскім, Дурэскім і ўсёй Албаніі.
Чакаецца, што інтранізацыя новага прадстаяцеля Албанскай Праваслаўнай Аўтакефальнай Царквы адбудзецца 29 сакавіка.
Мітрапаліт Іаан лічыцца духоўным дзіцем памерлага архіепіскапа Анастасія. На працягу 30 гадоў ён нязменна знаходзіўся побач з прадстаяцелем. Мітрапаліт Карчынскі з'яўляецца кампетэнтным іерархам з высокай багаслоўскай адукацыяй. Ён выпускнік Багаслоўскай школы Святога Крыжа ў Бостане, свабодна валодае англійскай, албанскай і грэцкай мовамі. Многія эксперты адзначаюць, што мітрапаліт Карчынскі працягне пастырскае служэнне ў Аўтакефальнай Царкве ў тым духу архіепіскапа Анастасія.
Польшча
18 сакавіка на сваім пасяджэнні Святы Сінод Польскай Праваслаўнай Царквы прыняў рашэнне аб кананізацыі катынскіх пакутнікаў.
У пастанове гаворыцца: «Сёння, калі мы адзначаем 100-годдзе нашай царкоўнай незалежнасці, успамінаючы 1700-годдзе Першага Сусветнага Сабора ў Нікеі 325 года, 80-годдзе заканчэння Другой сусветнай вайны, на падставе Свяшчэннага Падання, вывучыўшы матэрыялы пра жыццё і смерць нашых братоў і сясцёр, якія загінулі ў Катыні і іншых месцах гібелі і перамяшчэння, Свяшчэнны Сабор епіскапаў Польскай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы ў імя Святой Тройцы — Айца, Сына і Святога Духа — прылічае да ліку святых і ўключае ў дыптых святых Польскай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы: айца протаіерэя палкоўніка Сымона Федарэнка, айца протаіерэя падпалкоўніка Віктара Раманоўскага, айца протаіерэя маёра Уладзіміра Ахаба, а таксама святароў і свецкіх, імёны якіх вядомыя толькі Усемагутнаму Богу».
Афіцыйная кананізацыя адбудзецца 17 верасня 2025 года, і гэты дзень таксама будзе абвешчаны днём іх памяці. У іх гонар будуць напісаны трапар і ікона. Польская Царква праінфармуе мясцовыя праваслаўныя цэрквы аб кананізацыі катынскіх пакутнікаў.
Катынскі расстрэл — масавае забойства дваццаці двух тысяч палякаў, беларусаў і ўкраінцаў — грамадзян Рэчы Паспалітай у 1940 годзе, здзейсненае савецкімі чэкістамі.
Паўночная Македонія
Архіепіскап Ахрыдскі Стэфан узначаліў пахавальную службу па 59 ахвярах разбуральнага пажару ў начным клубе, які адбыўся рана раніцай у мінулую нядзелю ў горадзе Кочаны, Паўночная Македонія. У сваёй кранальнай прамове арцыбіскуп заклікаў усіх маліцца за душы загінуўшых і за суцяшэнне іх смуткуючых сем'яў.
У сувязі з трагедыяй прэм'ер-міністр Паўночнай Македоніі Хрысціян Міцкоскі заявіў у тэлевізійным інтэрв'ю, што за апошнія тры дні ўлады правялі раптоўныя праверкі прыкладна ў 60-70 установах па ўсёй краіне. Вынікі паказалі, што па меншай меры палова з іх не мела неабходных ліцэнзій або не адпавядала асноўным стандартам бяспекі.
Міцкоскі звязаў пажар у Кочанах з сістэмнай карупцыяй і абвясціў аб нацыянальнай кампаніі па барацьбе з ёю, падкрэсліўшы вострую неабходнасць рэформ для забеспячэння грамадскай бяспекі і падсправаздачнасці.
Грэцыя
20 сакавіка студэнты-тэолагі з Александрыйскага Патрыярхата з Замбіі і Мазамбіка, якія навучаюцца ў Ламійскай царкоўнай вышэйшай школе, наведалі архіепіскапа Афінскага Іераніма.
Мітрапаліт Іаан Замбійскі перадаў падзяку Патрыярха Феадора II за падтрымку Грэчаскай Царквы. Ён асабліва адзначыў адукацыйную праграму, дзякуючы якой студэнты з Афрыкі вучацца ў Грэцыі.
Мітрапаліт Сімяон Фтыятыдскі падкрэсліў, што студэнты прыехалі не толькі за адукацыяй, але і як паслы культуры.
Архіепіскап Іеранім выказаў радасць ад сустрэчы і пажадаў студэнтам поспехаў.
Канстанцінопаль
19 сакавіка 2025 года Сусветны Патрыярх Варфаламей наведаў рымска-каталіцкую царкву Святога Духа ў Харбіі. Ён прыняў удзел ва ўрачыстай імшы, прысвечанай 12-й гадавіне абрання Папы Рымскага Францыска.
На літургіі таксама прысутнічалі Блажэннейшы Саак Машалян, Армянскі Патрыярх Турцыі, прадстаўнікі іншых хрысціянскіх супольнасцей горада, члены дыпламатычнага корпуса і шматлікія вернікі рымска-каталіцкай царквы.
У сваім звароце Сусветны Патрыярх выказаў шчырыя брацкія пажаданні найхутчэйшага выздараўлення Папе Францыску. У іншай частцы сваёй прамовы ён згадаў аб узаемным імкненні да сумеснага святкавання 1700-годдзя Першага Сусветнага Сабора ў Нікеі, у год, калі святкаванне Вялікадня супадае для ўсіх хрысціян.
Ён падкрэсліў, што адрозненні ў метадах разліку Вялікадня, несумненна, перашкаджаюць хрысціянам мець больш моцны і адзіны голас у і без таго раздробленым свеце.
Украіна
Яшчэ адзін украінскі манастыр быў разбураны расійскай арміяй на ўсходзе Украіны. Сумская епархія УПЦ паведаміла, што «ў ноч на 19 сакавіка расійскія войскі нанеслі масіраваныя ўдары па аб'ектах грамадзянскай інфраструктуры Сумскай вобласці. Абстрэлам падвергліся Свята-Мікалаеўскі манастыр у Міропалі і дзве бальніцы — у Краснаполлі і Сумах». Вораг наўмысна атакуе духоўныя святыні і месцы, дзе ратуецца чалавечае жыццё. Манастыр «Святога Мікалая» ў вёсцы Міропаль ператварыўся ў руіны пасля чарговага нападу рускіх. Сцены манастыра былі пашкоджаны, вокны і дзверы выбіты, гаспадарчыя пабудовы разбураны. Месца, якое на працягу стагоддзяў было цэнтрам духоўнай сілы і малітвы, цяпер разбурана.
Польшча
Сінод Польскай Праваслаўнай Царквы выказаў салідарнасць з Рымска-каталіцкай Царквой у Польшчы, выказаўшы занепакоенасць новай пастановай Міністэрства адукацыі аб рэфармаванні выкладання рэлігіі і этыкі ў школах.
Загадам Міністэрства адукацыі з новага 2025 года рэлігійная адукацыя і этыка будуць выкладацца ўсяго адну гадзіну ў тыдзень, а не дзве, як гэта было да гэтага часу. Акрамя таго, заняткі будуць праводзіцца да або пасля звычайных заняткаў. Выключэнне будзе зроблена толькі для школ, усе навучэнцы якіх запісаліся на вывучэнне рэлігіі ці этыкі — гэтыя заняткі будуць праводзіцца ў рамках звычайнай вучэбнай праграмы.
Сербія
На мінулым тыдні шэсць епіскапаў Сербскай праваслаўнай царквы звярнуліся з лістом да грамадскасці, у якім дыстанцыяваліся ад пазіцыі мітрапаліта Крушаваца Давіда, які абразліва называў пратэстуючых сербскіх студэнтаў. Іерархі, уключаючы мітрапаліта Чарнагорскага Іаанікія, заклікаюць сербскія ўлады праяўляць павагу да студэнтаў, а свайго сабрата епіскапа просяць адказна выказвацца ад імя Царквы Хрыстовай.
Эстонія
На мінулым тыдні стала вядома, што Эстонская епархія Маскоўскага патрыярхату і Пюхціцкі манастыр у канчатковым выніку прайгралі судовую спрэчку з парламентам. Дзяржаўны суд адмовіўся задаволіць патрабаванні структур Рускай Царквы ў Эстоніі.
Эстонская праваслаўная епархія Маскоўскага патрыярхату і манастыр падалі пазоў супраць парламента Эстоніі пасля дэкларацыі, прынятай у маі мінулага года, у якой парламент Эстоніі заявіў, што Маскоўскі патрыярхат падтрымлівае агрэсію. Разам з тым, Талінскі адміністрацыйны суд прыйшоў да высновы, што дэкларацыя парламента не з'яўляецца актам выканаўчай улады, а ўяўляе сабой палітычны выраз волі парламента, які не падлягае адміністрацыйнаму судоваму кантролю.
Румынія
У Алба-Юліі адбыўся румынскі Нацыянальны сімпозіум па мартыралогіі, прысвечаны памяці царкоўных пакутнікаў у камуністычны перыяд. У мерапрыемстве прынялі ўдзел гісторыкі і тэолагі. Сімпозіум складаўся з дзвюх секцый: акадэмічнай у Нацыянальным музеі і секцыі «Памяць» у манастыры «Святога Крыжа» ў Аюдзе. У першай секцыі спецыялісты прааналізавалі рэлігійныя пераследы, у другой — прадставілі сведчанні пакутніцтва. У суботу ў манастыры «Святога Крыжа» прайшла прэзентацыя двух тамоў пра пакуты хрысціян у камуністычны перыяд і адбыўся тэматычны выступ студэнтаў.
Латвія
На мінулым тыдні стала вядома, што ў Рыжскім жаночым манастыры спынілі за Літургіяй памінанне імя Патрыярха Кірыла. Вусная распараджэнне аб спыненні памінання паступіла ад прадстаяцеля Латвійскай Царквы. З кастрычніка 2022 года пасля Сабора ЛПЦ, на якім было аднагалосна прынята рашэнне прасіць у Маскоўскага Патрыярхату аўтакефалію для Латвійскай царквы і абвяшчэння яе незалежнасці ад патрыярхіі, Рыжскі жаночы манастыр заставаўся адным з нешматлікіх на ўсёй тэрыторыі Латвіі месцаў, дзе святары працягвалі памінанні Маскоўскага патрыярха.
Агляд падрыхтавалі прот. Георгій Рой
