Дайджэст навін аб праваслаўі ў свеце (22-28 снежня)

Каляднае богаслужэнне ў Суэцы. Фота: orthodoxtimes.com

Егіпет

У Суэцы праз 57 гадоў пасля гвалтоўнага выціскання з гораду некалі квітнеючай грэцкай абшчыны адбылося Каляднае богаслужэнне ў царкве Святой Кацярыны. Вернікі сабраліся на калядную Боскую літургію, якую ўзначаліў мітрапаліт Нубійскі Сава. Самая царква была асвечаная два гады таму Папам і Патрыярхам Александрыйскім і ўсяе Афрыкі Феадорам. На каляднай Боскай літургіі прысутнічалі сябры парламента ад трох егіпецкіх палітычных партый, прадстаўнікі Генеральнай бяспекі Суэца і члены Саюза журналістаў. Мітрапаліт Нубійскі Сава выказаў сардэчную падзяку ўсім прысутным і перадаў ім цёплыя пажаданні Патрыярха Александрыйскага Феадора. Пасля службы госці і вернікі атрымлівалі асалоду ад цёплай гасціннасці Мітраполіі падчас святочнага сходу ў двары царквы. 

 

Турцыя 

26 снежня Сусветны Патрыярх Варфаламей сустрэўся з прэзідэнтам Турэцкай Рэспублікі Рэджэпам Тайіпам Эрдаганам у прэзідэнцкім палацы ў Анкары. Падчас сустрэчы Патрыярх узняў пытанне аб хрысціянах у Сірыі, заклікаўшы прэзідэнта Турцыі выкарыстаць свой уплыў для забеспячэння абароны жыцця і бяспекі хрысціян і ўсіх меншасцей у Сірыі. Ён таксама падкрэсліў гістарычныя сувязі паміж Сусветным патрыярхатам і старажытным Антыяхійскім патрыярхатам. Акрамя таго, Сусветны патрыярх выказаў падзяку прэзідэнту Турцыі за выданне дырэктывы аб аднаўленні працы тэалагічнай школы Халкі і папрасіў паскорыць адпаведныя працэдуры. Прэзідэнт Эрдаган паабяцаў сваю поўную падтрымку. У ходзе гутаркі таксама абмяркоўваліся запланаваныя на наступны год урачыстасці ў гонар 1700-годдзя Першага Сусветнага сабора ў Нікеі (325-2025) і чаканы візіт Папы Францішка ў Турцыю для ўдзелу ў гэтых мерапрыемствах.

 

Канстанцінопаль

Вялікае свята Нараджэння Госпада нашага Ісуса Хрыста ўрачыста адсвяткавалі ў Канстанцінопалі. Сусветны Патрыярх Варфаламей узначаліў Боскую літургію 25 снежня 2024 года. У богаслужэнні прынялі ўдзел іерархі Сусветнага патрыярхата, настаяцелі святых манастыроў і шматлікія парафіяне. Галоўны сакратар Святога і Свяшчэннага Сінода архімандрыт Баспорый прачытаў Патрыяршую энцыкліку на Каляды. На богаслужэнні прысутнічалі прадстаўнікі хрысціянскіх абшчын Канстанцінопаля, пасол Грэцыі ў Турцыі Феадор Бізакіс, архонты Вялікай Царквы, а таксама генеральны консул Украіны ў Канстанцінопалі Раман Нядзільскі. Пазней Сусветны Патрыярх прыняў амбасадара Грэцыі ў Патрыяршай канцылярыі, дзе яны абмяняліся цёплымі святочнымі пажаданнямі. Патрыярх папрасіў пасла перадаць яго калядныя віншаванні грэчаскай дзяржаве і набожнаму грэчаскаму народу. Затым Прадстаяцель прыняў на аўдыенцыі настаяцеля Ватапедскага манастыра на Афоне архімандрыта Яфрэма.

 

Украіна

Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі звязаўся па тэлефоне з Сусветным Патрыярхам Варфаламеем, каб выказаць свае цёплыя і сардэчныя калядныя пажаданні. Прэзідэнт яшчэ раз выказаў падзяку Сусветнаму Патрыярху за яго нязменную падтрымку ўкраінскага народа, які пакутуе ад вайны. Сусветны Патрыярх перадаў свае святочныя і навагоднія пажаданні Прэзідэнту і яго сям'і, а таксама набожнаму і ўстойліваму народу Украіны, выказаўшы надзею, што мір і справядлівасць хутка запануюць на іх радзіме.

 

Сірыя

Патрыярх Антыахійскі і ўсяго Усходу Ян X прыняў у Патрыяршай рэзідэнцыі ў Дамаску пасланніка новага ўрада Сірыі доктара Абу Амара, які перадаў Патрыярху прывітанне цяперашняга лідэра Сірыі Ахмада Аш-Шараа. На сустрэчы былі закрануты многія важныя пытанні, у тым ліку становішча хрысціян як карэнных грамадзян Сірыі, па-за канцэпцыяй меншасцяў і большасці, якія карыстаюцца сваёй свабодай, правамі і абавязкамі. Акрамя таго, была падкрэслена іх роля ў пабудове будучыні Сірыі ў партнёрстве з усімі пластамі сірыйскага грамадства, па ўсіх аспектах нацыянальных намаганняў, уключаючы ўдзел у распрацоўцы новай дэмакратычнай канстытуцыі краіны, якая б забяспечвала зацвярджэнне каштоўнасцей свабоды, справядлівасці і роўнасці.

 

Пратэсты ўспыхнулі ў хрысціянскіх кварталах Дамаска ў аўторак пасля спалення каляднай ёлкі недалёка ад горада Хамы ў цэнтральнай Сірыі. Інцыдэнт выклікаў усеагульны гнеў і занепакоенасць сярод хрысціянскай абшчыны. «Мы патрабуем правоў хрысціян», - скандавалі дэманстранты, маршыруючы па вуліцах сірыйскай сталіцы, накіроўваючыся да будынка праваслаўнага патрыярхата ў раёне Баб-Шаркі. Пратэстанты спантанна збіраліся ў розных раёнах, каб выказаць сваю незадаволенасць, выказваючы занепакоенасць эскалацыяй міжканфесійнай напружанасці. Пратэсты адбыліся ўсяго праз некалькі тыдняў пасля таго, як кааліцыя ўзброеных груповак зрынула дыктатара Башара Асада, які доўгі час пазіцыянаваў сябе як абаронцы меншасцяў у пераважна суніцкай краіне. 

Дэманстранты неслі драўляныя крыжы і размахвалі сірыйскім сцягам незалежнасці - сімвалам, прынятым новымі ўладамі. 

Сірыйскія праваабаронцы адзначаюць, што ёлка была спалена замежнымі баевікамі. У адказ прадстаўнік сённяшняй сірыйскай улады звярнуўся да хрысціянскай супольнасці, асуджаючы інцыдэнт. Ён заявіў, што вінаватыя "не сірыйцы", і паабяцаў, што вінаватыя панясуць пакаранне. "Ёлка будзе заменена, і яе агні загарацца да заўтрашняй раніцы", - дадаў прадстаўнік улады ў асяроддзі хрысціянскага духавенства і пад гул адабрэння мясцовых жыхароў. 

Для многіх хрысціян спаленне каляднай ёлкі сімвалізуе больш глыбокія страхі адносна свайго месца ў краіне. Ці зможа новае кіраўніцтва вырашыць гэтыя праблемы і садзейнічаць сапраўднай інклюзіўнасці, яшчэ трэба будзе ўбачыць.

 

Палестына

На мінулым тыдні Патрыярх Іерусалімскі Феафіл наведаў прэзідэнта Дзяржавы Палестына Махмуда Абаса. У час сустрэчы Патрыярх Феафіл перадаў прэзідэнту Абасу запрашэнне прыняць удзел у святкаванні Раства. Прэзідэнт цёпла прыняў запрашэнне, заявіўшы, што праваслаўныя Каляды - гэта важнае свята для ўсяго палестынскага народа. Ён падкрэсліў важнасць адзінства і мірнага суіснавання абшчын. Патрыярх Феафіл падарыў прэзідэнту Абасу ікону Раства Багародзіцы. У адказ прэзідэнт Абас падарыў Патрыярху пасярэбраны паднос з выявай Храма Грабніцы Гасподняй і Купала Скалы - сімвалаў багатай рэлігійнай і культурнай спадчыны рэгіёну. Сустрэча падкрэсліла каштоўнасць міжканфесіянальнага дыялога і супрацоўніцтва, накіраваўшы магутнае пасланне міру і надзеі напярэдадні калядных свят.

Агляд падрыхтавалі прот. Георгій Рой